در سیستمهای تهویه مطبوع، صنایع تولیدی، پالایشگاهها و حتی در کاربریهای خانگی، گردش و جابجایی هوا از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از اجزای کلیدی در این فرآیند، فن سانتریفیوژ (Centrifugal Fan) یا فن گریز از مرکز است. این نوع فنها با طراحی خاص خود میتوانند حجم زیادی از هوا را با فشار بالا منتقل کرده و در محیطهای صنعتی و تجاری نقش مهمی ایفا کنند.
در این مقاله با تعریف فن سانتریفیوژ، نحوه عملکرد، انواع، کاربردها و مزایای آن آشنا میشوید. همچنین نکاتی برای انتخاب و نگهداری صحیح این فنها ارائه خواهیم داد.
فن سانتریفیوژ چیست؟
فن سانتریفیوژ دستگاهی مکانیکی است که از طریق پرههای چرخان، هوا را از محور ورودی مکش کرده و آن را بهصورت شعاعی به سمت بیرون پرتاب میکند. این فنها برخلاف فنهای محوری که هوا را در راستای محور انتقال میدهند، هوا را بهصورت گریز از مرکز جابجا میکنند.
نحوه عملکرد فن سانتریفیوژ
فرآیند کار فن سانتریفیوژ به شکل زیر است:
-
ورود هوا: هوا از بخش مرکزی فن (ورودی) وارد دستگاه میشود.
-
افزایش انرژی جنبشی: پروانه (impeller) با سرعت بالا شروع به چرخش کرده و انرژی جنبشی را به هوا منتقل میکند.
-
تبدیل انرژی: نیروی گریز از مرکز باعث پرتاب هوا به دیوارههای خارجی فن میشود. در این مرحله، انرژی جنبشی به انرژی فشاری تبدیل میشود.
-
خروج هوا: هوا از خروجی مارپیچ (volute casing) خارج شده و به کانال یا فضای مورد نظر هدایت میشود.
اجزای اصلی فن سانتریفیوژ
پروانه (Impeller): قلب فن که با چرخش خود جریان هوا را ایجاد میکند. دارای تیغههایی با شکلهای مختلف است.
هوزینگ (Casing): محفظهای که هوا را هدایت کرده و فشار را افزایش میدهد.
شفت (Shaft): محور انتقال نیرو از موتور به پروانه.
موتور: تأمینکننده نیروی مکانیکی برای چرخش پروانه.
یاتاقان و بلبرینگها: برای کاهش اصطکاک و افزایش طول عمر قطعات دوار.
انواع فن سانتریفیوژ
فنهای سانتریفیوژ در چند نوع مختلف ساخته میشوند که هرکدام برای کاربردهای خاصی مناسب هستند:
1. فن با تیغه خم به جلو (Forward-Curved)
-
مناسب برای حجم زیاد هوا و فشار پایین
-
صدای کمتر
-
استفاده در سیستمهای تهویه مطبوع خانگی و اداری
2. فن با تیغه خم به عقب (Backward-Curved)
-
فشار بیشتر
-
بازدهی بالاتر
-
مناسب برای محیطهای صنعتی و نیازمند جریان هوای قوی
3. فن شعاعی (Radial)
-
تیغهها بدون خمیدگی
-
مناسب برای جابجایی هوای آلوده یا ذرات گردوغبار
-
کاربرد در کارگاهها، خطوط تولید، معادن
کاربردهای فن سانتریفیوژ
فنهای گریز از مرکز در صنایع و بخشهای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند:
سیستمهای تهویه مطبوع (HVAC)
تونلها و پارکینگها
خطوط تولید صنعتی
خشککنها
دودکشهای صنعتی
فیلترهای صنعتی و غبارگیرها
سیستمهای خنککننده سرورها و تجهیزات IT
مزایای استفاده از فن سانتریفیوژ
توان بالا در انتقال هوا در فشار زیاد
صدای کمتر (در مدلهای مناسب)
مصرف بهینه انرژی
مناسب برای محیطهای مرطوب، گرم و صنعتی
قابل نصب در انواع موقعیتهای افقی و عمودی
تنوع در طراحی و ابعاد برای نیازهای مختلف
نکات مهم در انتخاب فن سانتریفیوژ
ظرفیت هوادهی (CFM): متناسب با ابعاد و نیاز محیط باشد.
فشار استاتیک: بررسی میزان فشاری که فن باید ایجاد کند.
نوع پروانه: بسته به شرایط محیطی، گردوغبار، دما و ...
میزان نویز قابلقبول: بهویژه در کاربریهای داخلی
نوع موتور و کلاس حفاظتی (IP): برای جلوگیری از آسیب در محیطهای مرطوب یا غبارآلود
مراقبت و نگهداری
سرویس دورهای بلبرینگها و یاتاقانها
تنظیم تسمهها و کوپلینگها
تمیز کردن پرهها از گردوغبار و آلودگی
بازرسی ارتعاش و صداهای غیرعادی
بررسی اتصالات الکتریکی و موتور
جمعبندی
فن سانتریفیوژ، از اجزای کلیدی و پرکاربرد در سیستمهای تهویه و فرآیندهای صنعتی محسوب میشود. عملکرد گریز از مرکز این فنها امکان انتقال حجم زیادی از هوا با فشار مناسب را فراهم میکند. انتخاب صحیح و نگهداری منظم از فنهای سانتریفیوژ میتواند عملکرد سیستم تهویه شما را تا سالها تضمین کند.
خرید فن سانتریفیوژ از فرااکسیژن
برای خرید انواع فنهای سانتریفیوژ صنعتی و خانگی با کیفیت بالا و قیمت مناسب، به فروشگاه اینترنتی فرااکسیژن مراجعه کنید.
✔️ مشاوره تخصصی رایگان
✔️ ارسال سریع به سراسر کشور
✔️ پشتیبانی کامل پس از فروش
✔️ برندهای معتبر و با ضمانت اصالت