در سالهای اخیر موضوع کیفیت هوای داخلی (IAQ) به یکی از دغدغههای اصلی مدیران ساختمانها و مراکز درمانی تبدیل شده است. در مکانهایی مثل بیمارستانها، مراکز خرید، هتلها، فرودگاهها و ساختمانهای اداری بزرگ، حجم زیادی از افراد در یک محیط بسته حضور دارند. اگر سیستم
تهویه مطبوع نتواند هوای تازه کافی را وارد کند و آلایندهها مثل دیاکسیدکربن (CO₂) یا ذرات معلق کنترل نشوند، کیفیت هوا به سرعت افت کرده و مشکلاتی مانند سردرد، خستگی، کاهش بهرهوری و حتی بیماریهای تنفسی افزایش مییابد.
اینجاست که هواسازهای بزرگ و مدرن با قابلیت استفاده از سنسور CO₂ وارد عمل میشوند. این سیستمها میتوانند میزان دیاکسیدکربن موجود در هوا را لحظهبهلحظه اندازهگیری کرده و بر اساس آن میزان هوای تازه ورودی را تنظیم کنند. در نتیجه نه تنها سلامت افراد تأمین میشود، بلکه مصرف انرژی هم بهینه خواهد شد.
نقش CO₂ در کیفیت هوای داخل ساختمان
دیاکسیدکربن یک گاز بیرنگ و بیبو است که بهطور طبیعی در اثر تنفس انسانها تولید میشود. در یک اتاق کوچک با تهویه ضعیف، غلظت CO₂ بهسرعت افزایش پیدا میکند.
غلظت نرمال CO₂ در هوای آزاد: حدود ۴۰۰ ppm (قسمت در میلیون)
حد مطلوب برای محیطهای داخلی: کمتر از ۱۰۰۰ ppm
غلظت بالاتر از ۱۲۰۰ ppm: میتواند موجب خوابآلودگی، کاهش تمرکز و حتی مشکلات سلامتی شود
به همین دلیل، سنجش سطح CO₂ یکی از بهترین شاخصها برای ارزیابی کیفیت هوای داخلی است.
معرفی سنسور CO₂ و نحوه عملکرد آن
سنسورهای CO₂ معمولاً بر اساس فناوری NDIR (Non-Dispersive Infrared) کار میکنند. در این روش:
یک منبع نور مادون قرمز به داخل نمونه هوا تابانده میشود.
مولکولهای CO₂ بخشی از این نور را در طول موج خاصی جذب میکنند.
سنسور میزان نور عبوری را اندازهگیری کرده و بر اساس آن غلظت CO₂ را محاسبه میکند.
این سنسورها دقت بالایی دارند، نیازمند کالیبراسیون دورهای هستند و میتوانند به سیستمهای هواساز بیمارستان یا سایر هواسازهای بزرگ متصل شوند.
ارتباط سنسور CO₂ با سیستم BMS و هواسازهای بزرگ
یکی از قابلیتهای مهم در ساختمانهای مدرن، اتصال تجهیزات تهویه مطبوع به سیستم مدیریت ساختمان (BMS) است. در این حالت:
سنسور CO₂ دادهها را به BMS ارسال میکند.
BMS با توجه به اطلاعات دریافتی، میزان دمپر هوای تازه در هواساز را تنظیم میکند.
اگر سطح CO₂ بالا باشد، دریچه هوای تازه بیشتر باز میشود.
اگر سطح CO₂ پایین باشد، دریچه بستهتر میشود تا انرژی کمتری مصرف شود.
این فرآیند بهعنوان تهویه بر اساس نیاز (Demand Controlled Ventilation - DCV) شناخته میشود و در بسیاری از پروژههای بزرگ از جمله
بیمارستانها، هتلها و برجهای اداری استفاده میشود.
مزایای کنترل بر اساس سطح CO₂
استفاده از سنسور CO₂ در هواسازها مزایای زیادی به همراه دارد:
بهبود کیفیت هوای داخلی
هوای تازه بهاندازه کافی وارد فضا میشود و افراد احساس راحتی بیشتری دارند.
صرفهجویی در مصرف انرژی
بهجای اینکه هواساز همیشه با حداکثر ظرفیت کار کند، تنها زمانی که لازم باشد هوای تازه وارد میکند. این موضوع مصرف انرژی سرمایش و گرمایش را کاهش میدهد.
افزایش بهرهوری افراد
در محیطهای اداری، کاهش سطح CO₂ باعث میشود کارکنان تمرکز بهتری داشته باشند و خستگی کمتر شود.
ایمنی در محیطهای حساس
در هواساز بیمارستان یا آزمایشگاهها، کنترل دقیق غلظت CO₂ و تهویه مناسب میتواند از انتشار آلودگی جلوگیری کند.
افزایش عمر مفید تجهیزات
چون
هواساز تنها در مواقع ضروری با حداکثر ظرفیت کار میکند، استهلاک قطعات کمتر خواهد شد.
کاربرد سنسور CO₂ در هواسازهای مختلف
سنسورهای CO₂ بسته به نوع پروژه، نقش متفاوتی دارند:
هواساز بیمارستان
در بخشهایی مثل اتاق عمل، ICU و بخشهای بستری، کنترل دقیق کیفیت هوا حیاتی است. با نصب سنسور CO₂ میتوان مطمئن شد که غلظت دیاکسیدکربن همیشه در محدوده استاندارد باقی میماند و بیماران و کادر درمان در شرایط ایمن تنفس میکنند.
در کارگاهها و کارخانهها که تعداد زیادی کارگر مشغول فعالیت هستند، افزایش CO₂ میتواند بر بازده کاری اثر منفی بگذارد. سنسورها با تنظیم دمپر هوای تازه، شرایط محیطی را متعادل نگه میدارند.
هواساز تجاری و اداری
در مراکز خرید، سالنهای کنفرانس یا دفاتر بزرگ، استفاده از سنسور CO₂ باعث میشود تهویه بر اساس تعداد افراد فعال در محیط صورت گیرد.
روشهای نصب و کالیبراسیون سنسور CO₂
برای عملکرد درست سنسورها باید به موارد زیر توجه شود:
-
محل نصب: سنسور نباید نزدیک پنجره، خروجی هوای تازه یا منابع گرما نصب شود. بهترین مکان، نقطهای با نمایندهگی مناسب از کیفیت هوای سالن است.
-
ارتفاع نصب: معمولاً بین ۱ تا ۲ متر از سطح زمین، جایی نزدیک به ارتفاع تنفس افراد.
-
کالیبراسیون دورهای: بسیاری از سنسورهای CO₂ نیاز دارند هر ۶ تا ۱۲ ماه یک بار کالیبره شوند تا دقت آنها حفظ شود.
-
اتصال به BMS یا کنترلر هواساز: سیمکشی و تنظیم نرمافزاری باید بهگونهای باشد که دادههای سنسور مستقیماً روی عملکرد دمپرها و فنها تأثیر بگذارد.
چالشها و خطاهای رایج در استفاده از سنسور CO₂
عدم کالیبراسیون صحیح → باعث میشود مقادیر اشتباه به سیستم ارسال شود.
نصب در مکان نامناسب → مثلاً کنار درب ورودی یا خروجی هوا که غلظت واقعی سالن را نشان نمیدهد.
آلودگی سنسور → گرد و غبار یا بخارات شیمیایی میتواند عملکرد آن را مختل کند.
عدم هماهنگی با سیستم هواساز قدیمی → در برخی پروژهها، هواسازهای قدیمی امکان اتصال مستقیم به سنسور CO₂ را ندارند و نیازمند ارتقا یا استفاده از کنترلر واسط هستند.
راهکارهای بهینهسازی عملکرد سیستم کنترل کیفیت هوا
تهویه بر اساس نیاز (DCV): استفاده از سنسورهای CO₂ بهعنوان مرجع اصلی برای کنترل هوای تازه.
ترکیب با سنسورهای دیگر: سنجش همزمان رطوبت و ذرات معلق برای دقت بالاتر.
استفاده از الگوریتمهای هوشمند: در سیستمهای مدرن، BMS میتواند دادههای چندین سنسور را ترکیب کرده و تصمیم بهینه بگیرد.
نگهداری پیشگیرانه: بازدید منظم و تمیز کردن سنسور برای جلوگیری از افت دقت.
معرفی هواسازهای مدرن فرااکسیژن
شرکت فرااکسیژن با سالها تجربه در طراحی و تولید تجهیزات تهویه مطبوع، انواع هواسازهای بزرگ و بیمارستانی مجهز به قابلیت نصب سنسور CO₂ را ارائه میدهد.
✅ ویژگیهای هواسازهای فرااکسیژن:
سازگار با سنسورهای CO₂ و سیستمهای BMS
طراحی بهینه برای کاهش مصرف انرژی
قابلیت استفاده در بیمارستانها، هتلها، مراکز خرید و ساختمانهای اداری
تولید با استانداردهای روز و قطعات باکیفیت
جمعبندی
سنسور CO₂ ابزاری حیاتی برای کنترل کیفیت هوا در فضاهای بزرگ است.
استفاده صحیح از این سنسور در هواساز بیمارستان، هواساز صنعتی و اداری باعث بهبود سلامت، کاهش مصرف انرژی و افزایش بهرهوری میشود.
چالشهایی مثل کالیبراسیون، محل نصب یا گرد و غبار باید جدی گرفته شوند.
با انتخاب هواسازهای مدرن فرااکسیژن میتوان از نظر کیفیت، صرفهجویی انرژی و خدمات پس از فروش، آسودگی خاطر داشت.
جهت
خرید هواساز از فروشگاه فرااکسیژن از طریق واتس اپ به شماره 09202720270 با ما همراه باشید.